هر امرى را ادبى است که مقدم لازم رسیدن کامل به آن مىباشد و این امر هرچه بزرگتر و عظیمتر، مقدم مهمتر و رعایت آن اثرگذارتر است.“...
و از آداب مهم قلبیه عبادات، خصوصا عبادات ذکریه، طمانینه است و آن عبارت
است از آنکه شخص سالک، عبادت را از روى سکونت قلب و اطمینان خاطر به جا
آورد، زیرا که اگر عبادات را با حال اضطراب قلب و تزلزل به جا آورد، قلب از
آن عبادت منفعل نشود و آثارى از عبادت در ملکوت قلب حاصل نشود و حقیقت
عبادت صورت باطنیه قلب نگردد.
و تا قلب را اطمینان و سکونت و طمانینه و
وقار نبود، اذکار را در آن تاثیرى نیست و از ظاهر و ملک بدن به ملکوت باطن
نفس سرایت ننماید ...”
“در حدیث است که هر کسى که قرآن را در جوانى
بخواند، قرآن با گوشت و خونش مختلط شود” و نکته آن، آن است که در جوانى
اشتغال قلب و کدورت آن کمتر است، از این جهت قلب از آن بیشتر و زودتر متاثر
شود و اثر آن نیز بیشتر باقى ماند.
محافظت عبادت از تصرف شیطان
عقل سلیم حکم مىکند که امور
مهم که از ناحیه دشمن خاص خود ضربهپذیر هستند بیش از پیش نیاز به حمایت و
حفاظت دارند و این امر کلى در همه عبادات علىالخصوص ذکر صلاه لازم و مبرهن
است یکى از مهمات آداب قلبیه نماز و سایر عبادات که از امهات آداب قلبیه
است و قیام به آن از عظائم امور و مشکلات دقایق است، محافظت آن است از
تصرفات شیطانی.
و شاید آیه شریفه که مىفرماید: در وصف مومنین “الذین هم
على صلاتهم یحافظون” اشاره به جمیع مراتب حفظ باشد که یکى از آن مراتب
بلکه اهم مراتب آن، حفظ از تصرفات شیطان است.